นายแพทย์ปานเนตร ปางพุฒิพงศ์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ เปิดเผยว่า ผู้สูงอายุเป็นวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงทั้งทางร่างกายและจิตใจไม่ต่างกับช่วงวัยเด็กหรือช่วงวัยรุ่น เมื่อเข้าสู่วัยผู้สูงอายุจะเกิดการเปลี่ยนแปลงทั้งด้านร่างกายและจิตใจ ดังนั้น จึงควรเตรียมความพร้อมดูแลร่างกายตั้งแต่เนิ่นๆ ดังนี้ 

1. ผู้สูงอายุจะมีภาวะผิวหนังขาดความยืดหยุ่น  

2. ระบบหัวใจและไหลเวียนเลือดทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานของหัวใจลดลงจากการบีบตัวและความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อหัวใจลดลง        

3. การตอบสนองกำจัดสิ่งแปลกปลอมในระบบทางเดินหายใจไม่ดี ทำให้ติดเชื้อและสำลักได้  

4. ระบบความคิดวิเคราะห์ช้าลง อาจเกิดความจำเสื่อมการได้ยินลง  

5. เพศชายอาจขับถ่ายปัสสาวะได้ลำบาก เพศหญิงมีระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนลดลง และทรวงอกสูญเสียความยืดหยุ่น ทำให้เกิดการหย่อนคล้อย  

6. ระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ เกิดภาวะกล้ามเนื้อลีบจากการไม่ได้ใช้งาน ส่งผลให้ความแข็งแรงและการหดตัวของกล้ามเนื้อมีความเสื่อมถอย  

7. ระบบทางเดินอาหาร มีโอกาสท้องผูกบ่อย กระเพาะอาหารหลั่งน้ำย่อยลดลง  

8. ผู้สูงอายุจะถ่ายปัสสาวะบ่อย เนื่องจากมีปริมาณปัสสาวะตกค้างในกระเพาะปัสสาวะเพิ่มขึ้น  

9. ร่างกายผู้สูงอายุสร้างฮอร์โมนชนิดต่างๆ ได้น้อยลง ส่งผลให้เกิดภาวะอ้วนได้ง่าย กระดูกหัก หรือยุบง่ายเมื่อร่างกายได้รับบาดเจ็บที่ไม่รุนแรง

นายแพทย์ประพันธ์ พงศ์คณิตานนท์ ผู้อำนวยการสถาบันเวชศาสตร์สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวรเพื่อผู้สูงอายุ กรมการแพทย์ กล่าวเพิ่มเติมว่า การเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางด้านอารมณ์และจิตใจ ทำให้อาจมีอารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย วิตกกังวล น้อยใจ รู้สึกเหงา เนื่องจากกลัวการถูกทอดทิ้ง ไม่มั่นใจในการทำกิจกรรมต่างๆ จากภาวะที่ร่างกายเสื่อมถอย เกิดความคิดลังเลซ้ำไปซ้ำมา รู้สึกด้อยค่าจากภาวะที่ไม่สามารถทำงานได้หรือสูญเสียบทบาทของตนเองจากที่เคยเป็นผู้นำครอบครัวเปลี่ยนมาเป็นผู้พึ่งพิงผู้อื่น ส่งผลให้ผู้สูงอายุบางคนชอบพูดคุยกับคนอื่นๆ บางคนชอบบ่น เอาแต่ใจตนเอง หรือมีลักษณะเก็บตัวร่วมด้วย

ดังนั้น การเตรียมความพร้อมเมื่อเข้าสู่วัยผู้สูงอายุจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ควรเริ่มทำตั้งแต่ตอนนี้ ได้แก่ ทานอาหารที่ดีมีประโยชน์เพื่อบำรุงและซ่อมแซมร่างกาย ออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและทำให้สุขภาพดี ฝึกจิตใจให้ผ่อนคลาย ปล่อยวาง มีความสุขกับสิ่งใกล้ตัว 

Photo by Huyen Nguyen on Unsplash