หลายคนอาจจะเคยสงสัยว่า ทำไมคนเวียดนามส่วนใหญ่ถึงใช้นามสกุล 'เหงียน' หรือ Nguyen กันเกือบทั้งหมดแม้ว่าส่วนใหญ่พวกเขาไม่มีเชื้อสายหรือเป็นญาติพี่น้องกัน

ปัจจุบันในเวียดนามมีคนนามสกุล เหงียนกว่า 38 ล้านคน ซึ่งเป็นทั้งคนที่มีชื่อเสียงในแวดวงต่างๆ ทั้งการเมือง กีฬา บันเทิงและในกองทัพ ขณะที่เหงียน ซวน ฟุก นายกรัฐมนตรีคนปัจจุบันของเวียดนามก็ใช้นามสกุลเหงียนเช่นกัน แม้แต่ในสหรัฐอเมริกาเองก็มีชาวเวียดนาม-อเมริกันใช้นามสกุล 'เหงียน' มากกว่า 1.5 ล้านคน

หากจะย้อนไปหาต้นตอของนามสกุล เหงียน เราอาจจะต้องย้อนกลับไปเกือบพันปี ในช่วงปีค.ศ.1200 เมื่อผู้นำราชวงศ์เจิ่น (Trần) ชื่อว่า เจิ่น ตู โด บังคับให้ทายาทของตระกูลลี่ (Lý) เปลี่ยนนามสกุล เป็น เหงียน ทั้งหมดหลังจากที่ตระกูลหลี่ถูกโค่นอำนาจลง

ในช่วงปีค.ศ.1400 โห่ กุย ลี สถาปนาตนเองขึ้นเป็นจักรพรรดิปกครองเวียดนามและสังหารทายาทตระกูลเจิ่นมากมายก่อนจะสถาปนาราชวงศ์โห่ขึ้น แต่ก็ล่มสลายลงภายในระยะเวลาเพียงไม่กี่ปีเท่านั้นและด้วยความกลัว จึงส่งผลให้ทายาทตระกูลโห่ เปลี่ยนนามสกุล มาใช้ เหงียน เช่นกัน เช่นเดียวกับเมื่อปีค.ศ.1592 หลังจากราชวงศ์หมัก (Mạc)ล่มสลาย หลายคนก็เปลี่ยนมาใช้นามสกุลเหงียน จนกระทั่งในปีค.ศ. 1802 รางวงศ์เหงียนขึ้นมาปกครองเวียดนามและเป็นราชวงศ์สุดท้ายที่ปกครองเวียดนาม จึงทำให้ชาวเวียดนามหลายคนใช้นามสกุลนี้เพิ่มขึ้นอย่างแพร่หลาย

แล้วคำว่า เหงียน มาจากไหน

คำว่า เหงียน นักวิชาการประวัติศาสตร์จากฝั่งตะวันตกสันนิษฐานว่าคำว่า เหงียน อาจจะมาจากคำว่า หร่วน ที่เป็นภาษาจีนแมนดาริน (Ruan) หรือ เยือน (Yuen) ในภาษาจีนกวางตุ้ง ทั้งนี้เนื่องจากในวัฒนธรรมจีนมีการใช้นามสกุลมาเป็นระยะเวลานาน ซึ่งเมื่อจีนขยายอิทธิพลเข้ามาปกครองเวียดนาม ส่งผลให้วัฒนธรรมการใช้นามสกุลนี้ก็ได้ถูกเผยแพร่ไปยังบรรดาชนชั้นสูงของเวียดนามเช่นกัน

(จักรพรรดิเบ๋า ได๋ กษัตริย์องค์สุดท้ายของราชวงศ์เหงียนของเวียดนาม)

สตีเฟ่น ฮาร์โรว์ ประธานศูนย์ภาษาอินโด-แปซิฟิกและหัวหน้าแผนกภาษาเวียดนาม มหาวิทยาลัยฮาวายกล่าวว่า วัฒนธรรมการใช้นามสกุลของเวียดนามแสดงออกถึงการจงรักภักดีต่อผู้นำครอบครัว ทั้งนี้มีการคาดเดาว่านามสกุล 'เหงียน' เริ่มแพร่หลายมากขึ้นและคนทั่วไปใช้นามสกุลดังกล่าวนี้มากขึ้นเป็นเพราะระยะเวลาการครองราชย์ที่ยาวนานของราชวงศ์เหงียนซึ่งปกครองเวียดนามมาตั้งแต่ปีค.ศ.1802 - 1945 นั่นเอง

ที่มา nextshark / atlasobscura / ibtimes