ปูตินประกาศ ณ โถงเซนต์จอร์จของทำเนียบประธานาธิบดีรัสเซีย ในการผนวกดินแดนทั้ง 4 แคว้นของยูเครนเข้าเป็นของตนเอง พร้อมยืนยันการทำประชามติเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมามีความชอบธรรม จากคะแนนการลงมติเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซีย ในประชากรทั้ง 4 แคว้นอย่างท่วมท้น 

หลังจากการกล่าวสุนทรพจน์ ปูตินได้ทำพิธีการลงนามในเอกสารการผนวกดินแดน พร้อมกันกับตัวแทนฝ่ายนิยมรัสเซียที่ยึดครองดินแดนทั้ง 4 แคว้นของยูเครนอยู่ ถึงแม้ว่ากองกำลังดังกล่าวจะยังไม่สามารถครอบครองในหลายพื้นที่ดังกล่าวได้อย่างสมบูรณ์ โดยปูตินได้นั่งห่างกันกับ 4 ตัวแทนในระยะหลายเมตร และมีการส่งเอกสารข้ามโต๊ะไปมา ขณะการลงนามในสนธิสัญญาการผนวกดินแดน

ปูตินย้ำว่าผู้คนใน 4 แคว้นของยูเครน ที่รัสเซียวางแผนผนวกรวมได้ตัดสินใจแล้ว “ผลลัพธ์เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้ว” ปูตินระบุ “ผู้คนตัดสินใจเลือก ทางเลือกเดียว” อย่างไรก็ดี การลงประชามติในครั้งนี้ถูกประณามว่าผิดกฎหมายจากยูเครนและชาติพันธมิตรตะวันตก ตลอดจนผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมาย ยังมีรายงานอีกว่า ทหารรัสเซียได้ถือหีบลงคะแนนเดินไปตามบ้าน พร้อมนำปืนจ่อประชาชนเพื่อขู่ให้ลงคะแนนเห็นด้วยกับการผนวกดินแดนเป็นของรัสเซีย นอกจากนี้ ผู้นิยมรัสเซียที่หลบหนีออกนอกยูเครนยังสามารถลงคะแนนประชามติจากดินแดนรัสเซียได้

“ผมมั่นใจว่าสภาสหพันธ์ จะสนับสนุนภูมิภาคใหม่ทั้งสี่ของรัสเซีย สี่รัฐสังกัดใหม่ของสหพันธรัฐรัสเซีย เพราะนี้คือฉันทามติของประชาชนหลายล้านคน” ปูตินกล่าวพร้อมเสียงปรมมือของที่ประชุม พร้อมกันนี้ ปูตินย้ำว่าการจัดทำประชามติยึดอยู่บนฐาน “สิทธิตามธรรมชาติ” ของประชาชนในพื้นที่ 4 แคว้นของยูเครน ในการแสดงเจตจำนงถึงการผนวกดินแดนของตนเข้าเป็นของรัสเซีย

จากการแถลง ปูตินยังได้ย้ำเตือนว่าดินแดนโดเนตสก์ และลูฮานสก์ ซึ่งมีการสู้รบโดยกลุ่มแบ่งแยกดินแดนในยูเครน นับตั้งแต่ปี 2557 และเคอร์ซอน และซาปอริซ ซึ่งตนเพิ่งประกาศรับรองเอกราชเมื่อวานนี้ (29 ก.ย.) เป็นดินแดนที่บรรพบุรุษของรัสเซียหลายชั่วอายุคนต่อสู้เพื่อได้มันมา ประธานาธิบดีรัสเซียยังขอให้ที่ประชุมสงบนิ่ง เพื่อไว้อาลัยแด่การตายของทหารในสมรภูมิยูเครน พร้อมยกย่องว่าทหารที่เสียชีวิตใน “ปฏิบัติการพิเศษทางการทหาร” เป็นวีรบุรุษของรัสเซีย ที่สละชีวิตเพื่อแผ่นดินตน

ประธานาธิบดีรัสเซียยังกล่าวปกป้องการผนวกดินแดนของยูเครนเข้าเป็นของรัสเซีย โดยอ้างว่าดินแดนทั้งสี่เป็นดินแดนของรัสเซีย และกล่าวโทษชาติตะวันตกที่พยายามทำให้รัสเซียอ่อนแอลง พร้อมกันนี้ ปูตินยังได้ระบุว่าชาติตะวันตกนั้น “ละโมบ” ในความพยามยึดรัสเซียให้เป็น “อาณานิคม” พร้อมกล่าวหาว่า ชาติตะวันตกกำลังทำ “สงครามแบบไฮบริด” กับทางรัสเซีย “พวกเขาไม่ต้องการเห็นเราเป็นสังคมอันเป็นเสรี พวกเขาอยากเห็นเราเป็นฝูงตัวตลก” ปูตินกล่าวพร้อมเสียงปรบมือก่อนที่ประธานาธิบดีรัสเซียจะย้ำว่า “พวกเขาไม่ต้องการรัสเซีย เราต้องการรัสเซีย” ทั้งนี้ ที่ประชุมได้ตะโกนร้อง “รัสเซีย รัสเซีย รัสเซีย” เพื่อแสดงความสนับสนุน หลังจากการลงนามการผนวกดินแดน

ปูตินยังได้เรียกสหราชอาณาจักรว่าเป็นพวก “แองโกล-แซกซอน” ชื่อกลุ่มอนารยชนบรรพบุรุษของสหราชอาณาจักรตั้งแต่ช่วงก่อนยุคกลางของยุโรป หลังจากปูตินมักหยิบยกวาทกรรมชาตินิยมทางประวัติศาสตร์รัสเซีย มาใช้ตอกย้ำในการสร้างความชอบธรรมเพื่อการรุกรานยูเครน รวมถึงการยกย่องประวัติศาสตร์ความรุ่งเรืองของอดีตสหภาพโซเวียต นอกจากนี้ ปูตินยังเรียกกองกำลังของสหรัฐฯ ว่า “โหดร้าย” ก่อนการประณามองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (NATO) ด้วย

ทั้งนี้ 4 แคว้นของยูเครนที่ถูกประกาศผนวกเป็นของรัสเซียอย่างผิดกฎหมาย มีพื้นที่รวมกันถึง 100,000 ตารางกิโลเมตร นับเป็นการประกาศผนวกดินแดนที่ใหญ่ที่สุดในยุโรป นับตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2 จบลง โดยประธานาธิบรัสเซียย้ำว่า การผนวกดินแดนในครั้งนี้เป็นเรื่องที่ไม่สามาถรนำมาเจรจาต่อรองได้ และจะเป็นมติถาวร

การผนวกดินแดนในครั้งนี้ของรัสเซีย ไม่ได้รับการรับรองความชอบธรรมจากประชาคมโลก โดย อันโตนิโอ กูเตอร์เรส เลขาธิการสหประชาชาติ ได้ออกมากล่าวระบุว่า การผนวกดินแดนในครั้งนี้จะส่งผลให้การเจรจาสันติภาพระหว่างรัสเซียกับยูเครนทำได้ยากขึ้น ในขณะที่ โจ ไบเดน ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ประกาศว่า สหรัฐฯ จะไม่รับรองการผนวกดินแดนในครั้งนี้จากทางรัสเซีย เช่นเดียวกันกับ ลิซ ทรัสส์ นายกรัฐมนตรีสหราชอาณาจักร ที่ตอกย้ำจุดยืนเดียวกัน พร้อมกันกับผู้นำของชาติสหภาพยุโรป ทั้งนี้ ไบเดนยังประกาศว่าสหรัฐฯ จะมีการประกาศการคว่ำบาตรรัสเซียเพิ่มเติมอีก

ในอีกด้านหนึ่ง ยูเครนยืนยันว่าการผนวกดินแดน จะไม่เปลี่ยนแปลงอะไรในพื้นที่สนามรบไป โดย โวโลดีเมอร์ เซเลนสกี ประธานาธิบดียูเครน ออกมากล่าวในก่อนหน้านี้ว่า “การลงประชามติที่ปลอมเปลือก” นั้นไร้ค่า และยูเครนจะเดินหน้าการยึดคืนพื้นที่ของตนกลับคืนมาทั้งหมด 

ทั้งนี้ ผู้เชี่ยวชาญคาดการณ์ว่า การผนวกดินแดน 4 แคว้นยูเครนเข้าเป็นของรัสเซียในครั้งนี้ เป็นความพยายามของรัสเซียในการทำให้ชาติตะวันตก ไม่กล้าส่งอาวุธมาช่วยเหลือยูเครน และจะทำให้การใช้อาวุธของชาติตะวันตกโดยยูเครนใน 4 แคว้น เป็นข้ออ้างว่าชาติตะวันตกเข้ามามีส่วนเกี่ยวข้องในการรุกล้ำอธิปไตยรัสเซีย ซึ่งจะทำให้สถานการณ์ยิ่งทวีคูณความซับซ้อนยิ่งขึ้นกว่าเดิม